مهم ترین عوامل سایش لاستیک خودرو چیست؟
شناسایی عوامل سایش لاستیک خودرو به راننده کمک می‌کند که در هر لحظه بتواند لاستیک ها را بازرسی کرده و عیب یا ایرادهایی را که در لاستیک به وجود می آیند، تشخیص دهد. لاستیک خودرو از مواد لاستیکی و ساختار پلیمری ساخته می شود. لاستیک، یک ماده فوق العاده مفید و قابل انعطاف است. هر چند که لاستیک ها انعطاف پذیر و مقاوم هستند اما تخریب یا سایش لاستیک به مرور زمان و به دلیل عوامل رایج محیطی نظیر گرما، نور و اوزون اتفاق می افتد.
موارد نام برده شده در فوق، جزو عوامل سایش لاستیک خودرو هستند. این عوامل می‌توانند زنجیره های ساختار داخل لاستیک را از بین ببرند و منجر به خرابی شوند. برای شناسایی مهمترین دلایلی که سایش لاستیک خودرو را به همراه دارند، باید لاستیک ها را از نظر سلامت ظاهر و کارایی آنها در طول رانندگی بررسی کنید.
یکی از کارهایی که می‌توانید برای شناسایی سایش لاستیک خودرو انجام دهید بررسی آج لاستیک است. عوامل سایش لاستیک خودرو در درجه اول بر روی لاستیک ها تاثیر خود را می گذارند. آج لاستیک، همان برجستگی هایی است که روی تایر ماشین وجود دارد و باعث می شود اصطکاک قابل توجهی هنگام حرکت ماشین به وجود بیاید. اصطکاک از سر خوردن و لغزش ماشین جلوگیری می کند، مانع از تصادفات می شود و از همه مهمتر، هنگام ترمز گرفتن به خوبی عمل می کند.
اگر عوامل سایش لاستیک ماشین، لاستیک را از بین ببرند، به صورت ساییدگی شدید، مسطح شدن ناهمواری ها، باد کردگی یا تورم، ترک خوردگی و یا فرورفتگی روی لاستیک دیده می شود. به عنوان یک راننده که صاحب خودرو هستید، با بازرسی های دوره ای از لاستیک ها می توانید خسارت های ناشی از حوادث را به حداقل برسانید.
خسارت های ناشی از عوامل سایش لاستیک
1- لاستیک خودرو بیش از حد، حالت باد کرده یا تورم پیدا می کند
عوامل سایش لاستیک می توانند آنچنان تاثیر منفی روی تایرها داشته باشند که آنها را به حالت باد کرده یا متورم شده در می آورند. تورم بیش از حد لاستیک در نهایت، منجر به پاره شدگی آن خواهد شد. وقتی لاستیک ها بیش از حد متورم یا باد کرده باشند، با کوچک ترین فشار هنگام حرکت در پیچ و خم ها، حمل بار یا رانندگی در زمین های ناهموار از بین می رود. خسارت ها و صدمات ناشی از آسیب دیدن لاستیک در این حالت، گاهی بسیار شدید و جبران ناپذیر است!
2- کاهش نامعقول باد لاستیک ها
وقتی عوامل سایش لاستیک اثر منفی روی تایر خودرو داشته باشند، به طور غیرقابل کنترل، آسیب هایی را به آن وارد می کنند و در نتیجه، باد استاندارد لاستیک، هر لحظه کاهش پیدا می‌کند. ساییدگی آج لاستیک به ویژه در لبه های تایر، یکی از این عوامل است.
مقاله پیشنهادی دکترماشینت : نحوه تنظیم آینه خودرو
وقتی قسمت های سطح تایر ماشین به صورت ناهموار ساییده شود، بار وارد شده روی قسمت های مختلف، غیر متعادل بوده و باعث می شود بخش های بیشتری از لاستیک ساییده شده، آسیب ببینند. مجموعه این عوامل سایش لاستیک، تنظیم باد تایرها را به هم می زند.
3- پوسته پوسته شدن لاستیک
عوامل سایش لاستیک همچنین باعث از بین رفتن آج لاستیک و فرورفتگی های غیر متداول روی سطح آن می شود. این ساییدگی ها آن چنان ادامه پیدا می کند تا اطراف آج لاستیک به حالت پوسته پوسته در آید. هر چه این فرایند، بیشتر پیشرفت کند، به احتمال زیاد به قسمت های اطراف سرایت کرده و در نتیجه تا مرکز لاستیک پیش خواهد رفت.
نتیجه نهایی این عوامل سایش لاستیک این است که نیروی وارد شده به لاستیک از طریق نیروی مرکز محور نمی تواند به کل تایر منتقل شود و نتیجه آن، عدم چرخش صحیح و تجربه یک رانندگی نامطلوب خواهد بود.
حمل بار اضافه، یکی از مهمترین عوامل سایش لاستیک
اکنون که با اثرات و نتایج نامطلوب ناشی از عوامل سایش لاستیک آشنا شدید، یکی دیگر از مهم ترین فاکتورهایی که باعث می شود لاستیک خودرو دچار ساییدگی یا نقض شود را در این قسمت بررسی می‌کنیم.
حمل بار اضافه توسط ماشین یکی از مهمترین عوامل سایش لاستیک خودرو است. این مسئله برای خودروهای شخصی لوکس همیشه رعایت می‌شود اما هنوز هم افرادی هستند که بار اضافه را با خودروهای شخصی یا خودروهای مخصوص حمل بار جابجا می کنند!
بارهایی که در قسمت عقب خودرو قرار می گیرند، فشار مثبت و منفی را روی لاستیک های جلو و عقب وارد می‌کنند. بار اضافی باعث ساییدگی آج لاستیک می شود. اگر ساییدگی در قسمت بیرونی یا داخل آج لاستیک اتفاق بیفتد، به طور غیر یکنواخت، گسترش پیدا می‌کند و در نهایت، کل لاستیک را در بر می گیرد.
برای اینکه بتوانید این عوامل سایش لاستیک را حذف کنید هرگز بار اضافه با خودرو حمل نکنید. حمل بار اضافی نه تنها بر لاستیک ها تاثیر منفی می گذارد، بلکه شتاب و سرعت خودرو را کاهش می دهد. در این حالت به دلیل اینکه وزن مناسب و استاندارد ماشین بالاتر می رود، مصرف سوخت هم افزایش می یابد.
تاثیر عوامل سایش لاستیک بر ساختار آن
عوامل سایش لاستیک به دو دسته عوامل فیزیکی و عوامل محیطی یا عوامل شیمیایی دسته بندی می شوند. عوامل محیطی و عوامل فیزیکی تقریباً همان مواردی هستند که در قسمت بالا به آن اشاره ای داشتیم. عوامل شیمیایی به تاثیرات ساختارهای شیمیایی و ساختار لاستیک گفته می شود.
زمانی که تایر خودرو در معرض نور، اکسیژن هوا، گرما و رطوبت قرار می‌گیرد، در گذر زمان، دستخوش تغییرات ساختاری می شود. اکسیژن و گرما دو عامل فعال کننده هستند که بر خصوصیات مکانیکی لاستیک ماشین اثر می گذارند.
یکی از مهمترین عوامل سایش لاستیک از گروه تاثیرات شیمیایی با نام “پیر شدن حرارتی” و “پیر شدن اکسیداتیو” عنوان می‌شود. این دو فرایند برای لاستیک اتفاق می‌افتد و در حقیقت به فرآیندی اشاره دارد که در حضور گاز اوزون موجود در هوا تسریع می شود.
در ساختار لاستیک، پیوندهای متقاطع حاوی اکسیژن وجود دارند که در فرایند اکسیداتیو ، تخریب می شوند. نتیجه این تخریب، ترک خوردگی، رنگ پریدگی و از بین رفتن تایر ماشین است.
خوشبختانه برای جلوگیری از تاثیر این عوامل سایش لاستیک، کارخانه های تولید کننده تایر خودرو در هنگام تولید لاستیک، عوامل شیمیایی تثبیت کننده اشعه ماوراء بنفش، عوامل آنتی اوزون، یا آنتی اکسیدان ها را به محصولات اضافه می‌کنند تا دوام و استحکام طولانی مدت داشته باشند.
مواردی که در فوق اشاره شد با نام “تخریب اکسیداتیو پلاستیک” در علم مواد و علم شیمی شناخته می شوند. در این فرایند ها، ساختار الاستومری لاستیک ماشین از بین می رود. عوامل سایش لاستیک از گروه عوامل شیمیایی به تدریج، انعطاف پذیری لاستیک را کاهش می دهند.
چگونه می توان تاثیرات عوامل سایش لاستیک را به حداقل رساند؟
اگر به سلامت لاستیک های خودروی خود اهمیت می دهید باید ابتدا عوامل سایش لاستیک را بشناسید و کاری کنید که این تأثیرات، هر چه بیشتر و بیشتر حذف شوند.
اولین کار این است که لاستیک های مرغوب و درجه یک بخرید. وقتی لاستیک های نو را نصب می کنید، خودرو را در محل خنک و زیر سایه پارک کنید. خودرو را در انباری و پارکینگی قرار ندهید که محصولات یا مواد شیمیایی در آنجا نگهداری می شود.
به صورت دوره ای، میزان فشار باد لاستیک ها را تنظیم کنید. لاستیک ها را باید بازرسی کنید و با کوچکترین نشانه، حتماً با مکانیک خود مشورت کنید.
سعی کنید هر بار ماشین خود را بشویید و لاستیک ها را به طور کامل تمیز کنید. یکی از عوامل سایش لاستیک، همین تجمع پیدا کردن ذرات آلودگی و کثیفی روی لاستیک و لا به لای عاج است. اگر لاستیک ها را به طور کامل تمیز کنید این عوامل را حذف کرده اید.
یکی دیگر از کارهایی که برای کاهش تاثیرات عوامل سایش لاستیک می توانید انجام دهید این است که یک جلا دهنده یا نرم کننده مناسب مخصوص لاستیک خودرو بخرید. با فروشنده مشورت کنید تا شما را راهنمایی کند کدام یک از نرم کننده ها یا ترمیم کننده های لاستیک ماشین برای شما مناسب تر هستند.
