سوپاپ چیست و چه وظیفه ای دارد؟

سوپاپ، یک کلمه فرانسوی، به معنای دریچه است. سوپاپ خودرو یکی از مهم ترین و اصلی ترین قطعات انواع موتورهای احتراق داخلی است و در موتور پمپ آب هم به کار می رود. محل قرارگیری سوپاپ در خودرو، روی سیلندر بوده و وظیفه آن کنترل کردن ورود و خروج هوا تعریف شده است.

سوپاپ به هر قطعه ای که ورود و خروج چیزی را کنترل کند، اطلاق می شود. سوپاپ، قطعه ای قارچی شکل است که ورود هوا به درون محفظه احتراق و خروج دور از دریچه های سر سیلندر را کنترل می کند. هوای ورودی به سوپاپ خودرو، لازمه تشکیل هوا و مخلوط سوخت و ایجاد انفجار است و هوایی که از این قطعه خارج می شود، دود مازاد است که خروجش باعث ادامه روند فعالیت موتور می شود.

احتراق درون سیلندرها نیازمند به فضای ایزوله و غیرقابل نفوذ است و سوپاپ ها، این نیاز را به کمک واشر سر سیلندر و سر سیلندر تامین می کنند. سوپاپ ها به گونه ای طراحی شده اند که با زمان بندی دقیق در باز و بسته کردن و حرکت به موقع دریچه های بلوک سر سیلندر و سیلندر، هوا و دما را هدایت می کنند و محفظه غیرقابل نفوذ ایجاد می کنند.

یک سوپاپ خوب چه ویژگی هایی باید داشته باشد؟

• مقاومت بالایی در برابر ضربات دارد و بسیار محکم است.
• قادر به تحمل حرارت بالا است و ضریب حرارتی بالایی دارد و این حرارت را به بدنه سر سیلندر منتقل می کند.
• سوپاپ خوب و مرغوب در کوتاه مدت دچار ساییدگی و پوسیدگی نمی شود.
• حرارت بالای آن باعث خوردگی و سوختگی نمی شود.

انواع سوپاپ خودرو

سوپاپ خودرو با توجه به وظیفه ای که دارند تقسیم بندی شده اند و دو دسته دارند. هر کدام از این سوپاپ ها در ساختارشان تفاوت های جزئی دارند؛ دسته اول سوپاپ ها شامل موارد زیر می شود:

1-سوپاپ ورودی: اندازه سوپاپ های ورودی، کمی بزرگ تر از سوپاپ دود است و مقاومت حرارتی کمتری به نسبت به سوپاپ خروجی دارد.

2-سوپاپ خروجی: دمای بالای محفظه احتراق دارای مقاومت بالایی است و به علت حساسیت کمترش در مورد عایق بندی، سایز سوپاپ های خروجی به نسبت سوپاپ های ورودی دارد.

علائم خرابی سوپاپ خودرو

در صورت مشاهده برخی از علائم می توان متوجه شد که سوپاپ خودرو، دچار آسیب شده است و نیاز به تعمیر و بررسی بیشتر توسط تعمیری دارد :

• افزایش مصرف سوخت خودرو
• خرابی دینامیک خودرو
• کف زدن خروجی گازهای مصرف
• موتور پیکاپ بسیار و قدرت
• موتور خودرو قادر به کار کردن نباشد و درجا بزند

سوپاپ ها معمولاً در اثر مرغوب نبودن جنس آن و یا کار کردن زیاد موتور خراب می شوند و برخی دیگر از موارد خراب شدن سوپاپ، منجر به خرابی گاید سوپاپ می شود.