موتور شیشه بالابر در خودروها به قطعه ای گفته می شود که باعث بالا رفتن و پایین آمدن شیشه خودرو در هر چهار طرف درب ها می شود. این سیستم بر اساس اتصال برق و جریان از طریق یک مدار الکتریکی عمل می کند. با فشار دادن دکمه، برق وارد مدار می شود و سیگنال به موتور بالابر شیشه ارسال می گردد. این کار یعنی شیشه بالا می رود یا پایین می آید.
موتورهای بالابر برقی شیشه های خودرو یک سیستم ساده اما کارآمد هستند که در داخل درب ماشین نصب شده اند و عملکرد شیشه پنجره را کنترل می کنند. وقتی موتور شیشه بالابر برقی خراب شود یا به هر دلیلی درست کار نکند، پنجره در هر موقعیتی که قبل از خرابی موتور پنجره قرار داشته است، در همان حالت متوقف می شود. اگر پنجره هنگام خرابی موتور برقی بالابر شیشه باز بماند، می تواند یک خطر امنیتی برای خودرو ایجاد کند. در این حالت نمی توان اتومبیل را به همان حالت رها کرد!
موتور شیشه بالابر برقی دارای چهار سوراخ در موقعیت های مختلف است که برای نصب تعبیه گشته است. این قطعه عموماً با ولتاژ 12 ولت و جریان DC کار می کند. این قطعه دارای قابلیت ضد آب بوده و بر اساس استاندارد ایزو با کد ISO 9001 تولید می شود.
موتور شیشه بالابر یکی از مهم ترین لوازم یدکی خودرو محسوب می شود. این موتور بالابرها برای خودروهای لوکس، قیمت بیشتری دارند. همچنین شکل و اندازه و ابعاد این موتور بالابر در هر یک از مدل های خودرو با یکدیگر متفاوت است. اگر شیشه خودروی شما برای باز و بسته شدن به هر دلیلی دچار نقص و عیب شود باید برای کنترل کردن صحت عملکرد موتور شیشه بالابر اقدام کنید. سعی کنید از تکنسین ها کمک بگیرید.
نگاهی بر سیر تکامل طراحی موتور شیشه بالابر در خودروها
اگر به روند تکامل طراحی بالابرهای شیشه خودرو نگاهی بیاندازید حتماً برای شما جذاب خواهد بود. جالب است بدانید که موتور شیشه بالابر برقی، درست از زمانی که طراحی و به بازار ارائه شدند، صرفاً برای صاحبان خودروهای لوکس قابل استفاده بود. این نوع کاربرد در اواسط دهه 1970 بسیار مورد توجه قرار داشت. این در حالی است که سایر خودروهای معمولی، شرایطی غیر از این داشتند!!
شیشه ها در پنجره های خودروهای قدیمی به صورت دستی و با فشار جزئی و به صورت چرخشی، بالا و پایین می رفتند. این کار از طریق دستگیره ها انجام می شد. این نوع طراحی باعث می شد که هنگام کار کردن زیاد یا فشار بیش از اندازه به دستگیره ها، آنها بشکنند و شیشه ها را نتوان باز و بسته کرد. در برخی موارد هم راننده در هنگام رانندگی مجبور بود که به صورت دستی، شیشه ها را باز و بسته کند که این کار از تمرکز او در رانندگی می توانست کم کند.
امروزه تقریباً 95 درصد از اتومبیل ها، کامیون ها و وسایل نقلیه مجهز به موتور شیشه بالابر هستند. این لوازم یدکی همانند قطعات دیگر در خودروها در معرض فرسوده شدن یا خراب شدن قرار دارند. به دلیل اینکه موتور شیشه بالابر با برق خودرو کار می کند، هر گونه عیب در مدار الکتریکی آن می تواند عملکرد آن را مختل کند و در نهایت، موتور از کار می افتد.
یکی از رایج ترین اجزای موتور شیشه بالابر که بسیار در معرض خراب شدن قرار دارد، رگولاتور پنجره است. موتور تنظیم کننده پنجره، وظیفه پایین آمدن و بالا بردن پنجره ها را هنگام فعال بودن دکمه پاور شیشه بر عهده دارد. بسیاری از اتومبیل ها و کامیون های معروف امروزی دارای مجموعه ترکیبی یک موتور و یک تنظیم کننده هستند که اگر یکی از اجزا به درستی کار نکند، باید آنها را با هم تعویض کرد.
با این وجود، چند علامت هشدار دهنده وجود دارد که نشان می دهند اجزای داخل مجموعه موتور / تنظیم کننده پنجره، فرسوده شده اند و شما باید برای تعمیر یا تعویض آنها اقدام نمایید. در قسمت زیر به چند مورد از این علائم متداول اشاره می کنیم. اگر شما هم خودروی شخصی دارید بهتر است که از آنها اطلاع داشته باشید. قبل از اینکه آسیب بیشتری به موتور شیشه بالابر و تنظیم کننده پنجره وارد شود، این قسمت را به یک مکانیک نشان دهید تا اقدامات لازم صورت گیرد.
مهم ترین علائمی که نشان می دهند موتور شیشه بالابر باید تعمیر یا تعویض شوند
1- حرکت پنجره به بالا یا پایین به دشواری انجام می گیرد
در حالت عادی، وقتی دکمه پنجره خودرو را فشار می دهید، شیشه، بالا یا پایین می رود. در شرایطی ممکن است هنگام فشار دادن یا بالا کشیدن دکمه مربوط به عملکرد شیشه پنجره خودرو، متوجه شوید که به درستی کار نمی کند. در این صورت بیشتر از حد معمول، دکمه را فشار می دهید و یا مشاهده می کنید که شیشه با یک صدای جزئی، حرکت می کند. در این حالت حتماً باید موتور شیشه بالابر را کنترل کنید.
دکمه های کنترل در واقع چرخش اتوماتیک دارند که به طور خودکار باعث می شود مجموعه موتور شیشه بالابر / تنظیم کننده پنجره، فعال گردد. با این وجود، اگر مشاهده کردید که برای فعال شدن موتور بالابر شیشه و با چند بار فشار دکمه، حرکت پنجره طول می کشد، نشانه وجود مشکلی در مجموعه موتور است. البته ممکن است این مسئله، وجود یک مشکل در خود سوئیچ باشد، به همین دلیل قبل از تعویض موتور / تنظیم کننده، با یک مکانیک مشورت کنید.
2- سرعت حرکت شیشه پنجره، کندتر یا سریع تر از حد معمول است
اگر دکمه پنجره خودرو را فشار دهید و متوجه شوید که شیشه، آهسته تر یا سریعتر از حد معمول در حال حرکت است، این حالت می تواند نشان دهنده وجود مشکلی در موتور شیشه بالابر باشد. سیستم های برقی پنجره خودروها برای سرعت دقیق و استاندارد طراحی شده اند. این نحوه طراحی، نه تنها برای راحتی بیشتر است، بلکه برای اطمینان از نشکستن پنجره در هنگام بالا و پایین شدن نیز می باشد. هنگامی که موتور شیشه بالابر شروع به خراب شدن و فرسودگی می کند، یا مشکل الکتریکی در مجموعه تنظیم کننده وجود داشته باشد، باعث می شود که شیشه پنجره خودرو، آهسته تر یا سریعتر از حالت استاندارد خود، حرکت کند.
وقتی این علامت هشدار دهنده را مشاهده کردید، با یک مکانیک تماس بگیرید تا بتواند مشکل دقیق شیشه های برقی را تشخیص دهد. این حالت ممکن است به اشکلات ساده ای در اتصالات سیم یا فیوز باشد که نمی توانند برق لازم را برای موتور شیشه بالابر را تأمین کنند.
3- وقتی شیشه پنجره خودرو رو به بالا یا پایین حرکت می کند، از درب، صدای “کلیک” می شوید
یکی دیگر از رایج ترین علائم خرابی موتور شیشه بالابر این است که هنگام فشار دادن دکمه پاور شیشه، یک صدای “کلیک” یا “تیک” از داخل درب می شنوید. در بعضی موارد این حالت زمانی اتفاق می افتد که جرم یا یک شیء خارجی بین شیشه و مجموعه موتور شیشه بالابر /تنظیم کننده، گیر افتاده باشد. این حالت می تواند باعث شود که موتور / تنظیم کننده پنجره، بیش از نیروی لازم، کار کنند و همین امر باعث خروج شیشه از ریل می شود. اگر این مشکل به زودی برطرف نشود، پنجره، گیر کرده باشد و موتور پنجره همچنان درگیر باشد، می تواند منجر به شکستن شیشه شود.
4- شیشه پنجره، حرکتی نمی کند یا هنگام باز و بسته شدن، مورب یا کج است
هنگامی که یک موتور شیشه بالابر به درستی کار می کند، شیشه ها در موقعیت دقیق، قفل شده و در آنجا نگه داشته می شوند. اگر شیشه داخل ریل پنجره، شُل شود یا خود بخود سقوط کند، این نشان دهنده خرابی مجموعه تنظیم کننده در داخل درب خودرو است. این حالت همچنین وقتی شیشه خودرو، کج می شود اتفاق می افتد؛ این شرایط را زمانی مشاهده می کنید که هنگام بالا و پایین شدن شیشه، یک طرف آن به پایین می افتد. هنگامی که این اتفاق می افتد، مجبور هستید موتور شیشه بالابر / تنظیم کننده را تعویض کنید، زیرا این قطعات در کنار هم قرار دارند.
شیشه های برقی خودرو، بسیار راحت هستند، اما وقتی مشکلی در اجزای سازنده آنها به وجود بیاید، باید در اسرع وقت توسط یک مکانیک حرفه ای جایگزین شود تا از آسیب اضافی به سایر قسمت ها جلوگیری کند.