فن رادیاتور چیست؟
هر خودرو از اجزای بسیاری تشکیل شده است که وجود هر کدام برای عملکرد درست و صحیح ماشین لازم است به طوری که بدون وجود این قطعات خودرو به درستی کار نخواهد کرد و یا با مشکل روبه رو می‌شود. فن رادیاتور بین رادیاتور و موتور قرار دارد و مسئول خنک کردن ماشین است. کارکرد فن رادیاتور به ویژه زمانی اهمیت دارد که سرعت ماشین پایین است و جریان هوای خارج خودبه‌خود از شبکه رادیاتور عبور نمی‌کند و یا ماشین ثابت است و در حال کار کردن می‌باشد.
انواع فن رادیاتور
دو نوع فن رادیاتور وجود دارد:
فن مکانیکی
این نوع از فن بیش از همه در خودروهای قدیمی و دیفرانسیل عقب وجود دارد، اکثراً کلاچ داخلی دارند و این مسئله سبب می‌شود فن هنگام خنک شدن موتور از کار افتاده و باعث صرفه‌جویی در مصرف قدرت و انرژی بشود. این فن به طور معمول در کنار پمپ آب نزدیک موتور قرار دارد.
فن برقی
فن برقی بیش از همه در خودروهای مدرن وجود دارد و با موتور الکتریکی کنترل می‌شود، هنگام خاموش و روشن شدن فن یک رایانه وظیفه دارد استفاده و یا عدم استفاده از فن را برمبنای دمای ماشین کنترل کند.
فن رادیاتور از چه قطعاتی تشکیل شده است؟
اجزای تشکیل دهنده فن رادیاتور عبارت است از:
- پروانه
- الکتروموتور
- رله کنترل
- ECU
- فشگی دمای آب
- سنسور آب
فن رادیاتور چگونه کار می‌کند؟
نحوه عملکرد انواع فن مکانیکی و برقی متفاوت بوده و به شرح زیر است:
فن مکانیکی
این فن به وسیله یک سری قرقره متحرک به موتور متصل شده و کنترل آن توسط یک کلاچ حرارتی صورت می‌گیرد. کلاچ در حالت عدم استفاده آزاد شده و در صورت افزایش دما با استفاده از انبساط گریس دوباره متصل خواهد شد. کلاچ خود به پمپ آب موتور پیچ شده است. نشت گریس باعث خرابی این نوع از فن‌ها می‌شود.
فن برقی
فن برقی به طور معمول برای بهتر عمل کردن موتور و کاهش آلودگی هوا مورد استفاده قرار می‌گیرد. این فن در دو نوع ماشین دیفرانسیل عقب و جلو استفاده شده و سنسور خنک کننده به وسیله کامپیوتر موتور فعال می‌شود و مسئول نظارت بر دمای مایع خنک کننده موتور است.
علائم خرابی فن رادیاتور
خرابی فن رادیاتور علائم متفاوتی دارد از جمله:
- عدم کارکرد فن رادیاتور
- ضعیف شدن عملکرد فن
- افزایش دمای موتور با وجود این که فن رادیاتور کار می‌کند
- شنیدن صدای اضافی و احساس بروز ارتعاشات غیر معمول
- روشن شدن چراغ چک ماشین
دلایل کار نکردن فن رادیاتور
فن رادیاتور ممکن است به دلایل متفاوتی از کار بیفتد از جمله:
- آسیب دیدن پروانه و موتور فن مثل بروز ترک در فن
- قطع شدن و یا هرز شدن اتصالات بدنه
- از دست رفتن شکل طبیعی بدنه
- قطع شدن و یا هرز شدن اتصالات سوکت رله دور کند و یا دور تند
- ایجاد قطعی در دسته سیم
- معیوب بودن رله دور تند و یا کند
- خراب شدن مقاومت فن
- سوختن موتور فن
تعمیر و تعویض فن رادیاتور
برای تعویض فن رادیاتور باید ابتدا سینی جلو را با جدا کردن سه پیچ پرچی جدا کنید.
حالا باید دو پیچ روی سپر را که به سینی متصل هستند، جدا کنید.
در مرحله بعد سینی فن را از خارهای زبونی جدا کرده و سپس خار روی بدنه فن را نیز جدا کنید.
در این مرحله باید فن را به آرامی و پله پله بیرون بکشید.
برای جاگذاری فن رادیاتور نیز باید ابتدا از ست بودن میله عمود بر روتور فن با محل قرارگرفتن آن در پروانه مطمئن بشوید.
در خرید فن رادیاتور به چه نکاتی باید توجه کرد؟
در خرید فن رادیاتور باید به نکات بسیاری توجه کرد چرا که این قطعه نیز مانند سایر قطعات ماشین از اهمیت بسیاری برخوردار است و در کارکرد درست مجموعه اجزای خودرو در کنار هم اهمیت خاصی دارد. از جمله این نکات عبارتند از:
قیمت فن رادیاتور
قیمت نقش بسیار مهمی در انتخاب ما دارد و قبل از این که اقدام به خرید کنید باید از سقف بودجه خود اطلاع داشته باشید و به این ترتیب انتخاب نیز ساده‌تر صورت خواهد گرفت.
نوع فن رادیاتور
همانگونه که بیان شده فن رادیاتور دارای دو نوع برقی و مکانیکی است و انتخاب هر یک از این دو نوع با توجه به نوع ماشین و مسائلی از این دست متفاوت است.
برند فن رادیاتور
بهتر است برای خرید به سمت برندهای شناخته شده بروید و بدون نگرانی از کارکرد درست و یا عدم کارکرد آن و نیز با اطمینان درباره قیمت هر برند خاص اقدام به خرید نمایید.
گارانتی
گارانتی و خدمات پس از فروش از جمله مسائل بسیار مهم در هر خرید هستند و در صورت خرابی قطعه مذکور به راحتی می‌توان آن را مرجوع نموده و یک قطعه سالم تحویل گرفت.
نوع بسته‌بندی، خرید از مراکز معتبر، میزان آمپر فن و …. از جمله دیگر مسائلی هستند که هنگام خرید فن رادیاتور باید به آن توجه کرد.
