مهم ترین نکاتی که باید درباره وایر شمع خودروها بدانید.
وایر شمع خودرو، سیم های برق به صورت انشعابی و شاخه ای هستند که یکی از مهم ترین اجزای سیستم جرقه یا شمع خودرو محسوب می شود. وایر شمع، پالس های ولتاژ بالا را بین منبع تولید کننده ولتاژ، توزیع کننده و شاخه های شمع، منتقل می کنند. به کابلی که سیم پیچ احتراق را به توزیع کننده وصل می کند، معمولاً “سیم کویل” گفته می شود در حالی که این سیستم از سیم های شمع خودرو، جدا نیست. سیم های کابل و سیم پیچ به صورت گروهی با عنوان کابل های کششی، کابل های شمع و نام های مشابه دیگر شناخته می شوند. هر هدایت کننده کابل از یک سیم منفرد تشکیل شده که توسط یک ماده عایق محصور شده و در هر دو انتها، دارای اتصالات و سرپوش های عایق می باشد. وایر شمع، یکی از مهم ترین لوازم یدکی خودرو محسوب می شود.
اجزای کابل های وایر شمع خودرو
سیم های وایر شمع خودرو همه از اجزای مشترکی تشکیل شده اند؛ قسمت های اصلی این کابل ها را می توانید به این صورت ملاحظه کنید:
- بخش مرکزی از جنس ماده رسانا
- یک یا چند لایه عایق
- یک غلاف خارجی
- یک شمع، سیم پیچ
- یک ترمینال یا پایانه توزیع کننده
- سرپوش های عایق
هسته اصلی هر وایر شمع خودرو یک سیم رسانا است که بخشی از مدار، بین سیم پیچ و شمع را تشکیل می دهد. از آنجایی که یک الکترود از هر شمع برای اتصال به زمین در نظر گرفته شده، هر کابل انشعاب در وایر شمع، فقط دارای یک سیم منفرد است. کابل برق شمع، اتصال به موتور و یک تسمه به زمین در قسمت دیگر، یک مدار کامل را تشکیل داده است.
در نصب وایر شمع خودرو، بسیار ضرورت دارد که هیچ کدام از کابل های شمع با زمین در تماس نباشد. برای این منظور، سیم مرکزی، رسانا بوده و در یک پوشش، عایق بندی می شود. این ماده باید عایق کابل ها باشد، انعطاف پذیر بوده و همچنین در برابر حرارت، مقاومت بالایی از خود نشان دهد. بنابراین از موادی مانند لاستیک EPDM و سیلیکون، تهیه می شود.
هر انتهای کابل وایر شمع خودرو دارای یک اتصال دهنده به پایانه است. اتصالات در انتهای شمع خودرو به طور معمول اتصال دهنده های فشاری هستند؛ این قسمت ها به گونه ای طراحی شده اند که به بخش خارجی ترمینال الکترود مرکزی شمع متصل می شوند.
در سمت توزیع کننده، اتصالات در ترمینال توزیع معمولاً درون هر گیرنده می لغزد. هر یک از این اتصالات، چه در وایر شمع خودرو و چه در توزیع کننده، دارای یک سیلیکون محافظ یا یک بوت لاستیکی است. این بوت برای محافظت از ترمینال در برابر آلودگی طراحی شده است، اما گریس با خصاصیت دی الکتریک در طول نصب، به منظور محافظت بیشتر از پایانه توزیع در وایر شمع خودرو استفاده می شود.
در بعضی موارد، انتهای کابل برق وایر شمع خودرو مسئولیت نگهداری سیم ها را بر عهده دارد. با این حال، بوت ها ممکن است این عملکرد را انجام دهند. بعضی از بوت های کابل، گیره هایی دارند که در کلاهک توزیع کننده، جای می گیرند.
وایر شمع خودرو چگونه کار می کند؟
وایر شمع خودرو گاهی به عنوان پیشران ها با فشار بالا نیز شناخته می شوند؛ زیرا برای حمل پالس های ولتاژ بالا بین سیم پیچ یا انشعابات شمع خودرو طراحی شده اند. این در شرایطی است که در ولتاژهای بالا نیز مورد استفاده قرار می گیرد. اگر با عبارتی با نام تنش برقی مواجه شدید، این در حقیقت، همان عملکرد وایر شمع در ولتاژهای بالا است.
در هر دو سیستم جرقه زنی باطری و سیم پیچ، شاخه های شمع برای احتراق به ولتاژ بسیار بالایی نیاز دارند. این نوع ولتاژ باعث می شود بسیاری از سیم های موجود در سیستم الکتریکی وسیله نقلیه که همه برای کارکرد در حدود 12 ولت برق DC طراحی شده اند از بین بروند. این ولتاژ صرفاً برای باتری های اتومبیل برای طراحی شده اند. برای مقابله با ولتاژهای زیاد تولید شده توسط آهنرباها و کویل ها، وایر شمع خودرو (و سیم پیچ) به گونه ای طراحی شده اند که ویژگی های زیر را داشته باشند:
- پالس های ولتاژ بالا را بدون آسیب دیدگی، انتقال دهید
- در حالت عایق الکتریکی نسبت به زمین قرار بگیرید
- در اثر دمای زیاد، قطعات موتور آسیب نبینند
نکته مهم اول، عملکرد اصلی وایر شمع خودرو را توصیف می کند، در حالی که سایر موارد، عناصری هستند که بدون نقص به کار خود ادامه می دهند.
در حین کارکرد معمولی موتور، وایر شمع خودرو در سیستم جرقه زنی مکانیکی یا برقی، معمولی کار می کند. جایی که ابتدا یک پالس ولتاژ بالا را از یک سیم پیچ احتراق به یک توزیع کننده منتقل می کند. در ترمینال توزیع کننده، درپوش و روتور با هم کار می کنند تا اتصال الکتریکی بین سیم کویل و یک کابل برق شمع ایجاد شود. سپس پالس ولتاژ بالا از طریق یک تنش زیاد عبور می کند و منجر به جرقه می شود، از شکاف جرقه عبور می کند و مخلوط هوا – سوخت را در محفظه احتراق، مشتعل می سازد.
خرابی وایر شمع خودرو
مانند انشعابات شمع خودرو، کلاهک های توزیع کننده و روتور در وایر شمع خودرو، به شدت با سایش روبرو هستند. این بدان معنا است که این قطعات به تدریج در حال کاهش کارایی هستند و استهلاک آنها بسیار بیشتر می شود؛ بنابراین باید انتظار داشت که به صورت دوره ای، نیاز به جایگزین شدن دارند. با این حال، وایر شمع خودرو معمولاً عمر طولانی تر از درپوش ها و روتور توزیع کننده دارند و برخی از آنها دارای طول عمر بیشتری نسبت به وایر شمع خودرو اصلاح شده هستند (وایر شمع هایی که برای کاهش اثرات سایش از فلزات گرانبهایی مانند پلاتین استفاده می کنند).
در صورت خرابی وایر شمع خودرو، به دلیل عدم کارآیی یک یا چند سیلندر، حالت نامطلوبی در خودرو ایجاد می شود. اگر بخش عایق دچار نقص و عیب شود، یا یک شیار یا ترک کربن در یکی از بوت ها ایجاد شود، ممکن است جریان الکتریکی که از طریق سیم جریان می یابد کوتاه شود. این ممکن است یک جرقه قابل مشاهده را ایجاد کند که با چشم غیر مسلح می توانید آن را ببینید و به طور معمول، هنگام کار موتور، صدای تند و یا ترک خوردگی شدید ایجاد می شود. اگر به سیمی که به این روش آسیب دیده است رسیدگی کنید، ممکن است دچار برق گرفتگی شوید.
تعویض وایر شمع خودرو
صرف نظر از دلیل یا دلایل خرابی وایر شمع خودرو، یکی از مهم ترین راهکارهای رفع این مشکل این است که به سادگی آنها را جایگزین کنید. مهم است كه مشخص کنید كه چرا وایر شمع با مشکل مواجه شده است؛ این کار باعث می شود که بتوانید عیب های به وجود آمده را بهتر برطرف کنید.
به عنوان مثال، وایر شمع خودرو که به درستی مسیریابی نشده است ممکن است توسط اجزای تیز و بُرنده یا بیش از حد داغ در محفظه موتور، آسیب ببینند. در این حالت، سیم های تعویض شده باید به طور متفاوتی مسیریابی شوند تا از خرابی زودرس آنها مجدداً جلوگیری شود.
نصب صحیح وایر شمع خودرو ضروری است، به این معنی که مطمئن شوید که اتصال هر ترمینال توزیع کننده به وایر شمع، صحیح است. هنگامی که کلاهک توزیع کننده شماره گذاری شده است، این روند نسبتاً آسان است. با این حال، بیشتر درپوش های توزیع کننده فقط دارای ترمینال شماره 1 هستند. در این موارد، بهترین راهکار این است که قبل از جدا کردن سیم های برق، با یک راهنمای فنی مشورت کنید. حتی یک نمودار از کابل ها ترسیم کنید تا بتوانید به سادگی یک سیم وایر شمع را جایگزین کنید.